شيمي

شیمی از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد پرش به: ناوبری، جستجو کلاس درس کلاس‌ درس برخطی مربوط به موضوع این مقاله در کلاس‌های درس اینترنتی در بخش شیمی موجود است. شیمی مطالعهٔ ساختار، خواص، ترکیبات، و تغییر شکل مواد است. شیمی (به پارسی سره: کیمیا)‏[نیازمند منبع]و(به انگلیسی: Chemistry)‏ مطالعهٔ ساختار، خواص، ترکیبات، و تغییر شکل مواد است. این علم مربوط می‌شود به عناصر شیمیایی و ترکیبات شیمیایی که شامل اتمها، مولکولها، و برهم‌کنش میان آنهاست. محتویات ۱ تاریخچه ۲ نگاه گذرا ۳ شاخه‌های شیمی ۴ جستارهای وابسته ۵ منابع ۶ پیوند به بیرون تاریخچه نوشتار اصلی: تاریخ شیمی در اوایل، تلاش برای بیان طبیعت مواد و چگونگی دگرگونی آن‌ها ناموفق بود. دانش پیشرفته‌تر کیمیا نیز در این مورد ناتوان بود. به هرحال دانش کیمیا به کمک انجام تحقیقات اولیه و ثبت نتیجه‌ها، پایه‌گذار شیمی مدرن طهٔ عمیقی پیدا کرد.[۱] نگاه گذرا نظریه اتمی پایه و اساس علم شیمی است. این تئوری بیان می‌دارد که تمام مواد از واحدهای بسیار کوچکی به نام اتم تشکیل شده‌اند. یکی از اصول و قوانینی که در مطرح شدن شیمی به عنوان یک علم تأثیر به‌سزایی داشته، اصل بقای جرم است. این قانون بیان می‌کند که در طول انجام یک واکنش شیمیایی معمولی، مقدار ماده تغییر نمی‌کند. (امروزه فیزیک مدرن ثابت کرده که در واقع این انرژی است که بدون تغییر می‌ماند و همچنین انرژی و جرم با یکدیگر رابطه دارند.) این مطلب به طور ساده به این معنی است که اگر ده‌هزار اتم داشته باشیم و مقدار زیادی واکنش شیمیایی انجام پذیرد، در پایان ما همچنان بطور دقیق ده‌هزار اتم خواهیم داشت. اگر انرژی از دست رفته یا به‌دست‌آمده را مد نظر قرار دهیم، مقدار جرم نیز تغییر نمی‌کند. شیمی کنش و واکنش میان اتم‌ها را به تنهایی یا در بیشتر موارد به‌همراه دیگر اتم‌ها و به‌صورت یون یا مولکول (ترکیب) بررسی می‌کند. این اتم‌ها اغلب با اتم‌های دیگر واکنش‌هایی را انجام می‌دهند. (برای نمونه زمانی‌که آتش چوب را می‌سوزاند واکنشی است بین اتم‌های اکسیژن موجود در هوا و مواد آلی چوب. که نور بر روی مواد شیمیایی فیلم عکاسی ایجاد می‌کند شکل می‌گیرد.) یکی از یافته‌های بنیادین و جالب دانش شیمی این بوده‌است که اتم‌ها روی‌هم‌رفته همیشه به نسبت برابر با یکدیگر ترکیب می‌شوند. سیلیس دارای ساختمانی است که نسبت اتم‌های سیلیسیوم به اکسیژن در آن یک به دو است. امروزه ثابت شده‌است که استثناهایی در زمینهٔ قانون نسبت‌های معین وجود دارد(مواد غیر استوکیومتری). یکی دیگر از یافته‌های کلیدی شیمی این بود که زمانی که یک واکنش شیمیایی مشخص رخ می‌دهد، مقدار انرژی که بدست می‌آید یا از دست می‌رود همواره یکسان است. این امر ما را به مفاهیم مهمی مانند تعادل، ترمودینامیک می‌رساند. شیمی فیزیک بر پایهٔ فیزیک پیشرفته (مدرن) بنا شده‌است. اصولاً می‌توان تمام سیستم‌های شیمیایی را با استفاده از تئوری مکانیک کوانتوم شرح داد. این تئوری از لحاظ ریاضی پیچیده بوده و عمیقاً شهودی است. به هر حال در عمل و بطور واقعی تنها بررسی سیستم‌های سادهٔ شیمیایی قابل بررسی با مفاهیم مکانیکی کوانتوم امکان‌پذیر است و در اکثر مواقع باید از تقریب استفاده کرد(مانند تئوری کاری دانسیته). بنابراین درک کامل مکانیک کوانتوم برای تمامی مباحث شیمی کاربرد ندارد؛ زیرا نتایج مهم این تئوری (بخصوص اربیتال اتمی) با استفاده از مفاهیم ساده‌تری قابل درک و به‌کارگیری هستند. با اینکه در بسیاری موارد ممکن است مکانیک کوانتوم نادیده گرفته شود، اما از مفهوم اساسی آن، یعنی کوانتومی کردن انرژی، نمی‌توان صرف نظر کرد. شیمی‌دان‌ها برای بکارگیری کلیه روش‌های طیف نمایی به آثار و نتایج کوانتوم وابسته‌اند. علم فیزیک هم ممکن است مورد بی توجهی واقع شود، اما به هر حال برآیند نهایی آن (مانند رزونانس مغناطیسی هسته‌ای) پژوهیده و مطالعه می‌شود. یکی دیگر از تئوری‌های اصلی فیزیک مدرن که نباید نادیده گرفته شود نظریه نسبیت است. این نظریه که از دیدگاه ریاضی پیچیده‌است، شرح کامل فیزیکی علم شیمی است. مفاهیم نسبیتی تنها در برخی از محاسبات خیلی دقیق ساختمان هسته، به‌ویژه در عناصر سنگین‌تر، کاربرد دارند و در عمل تقریباً با شیمی پیوند ندارند. بخش‌های اصلی دانش شیمی عبارت‌اند از: شیمی تجزیه، که به تعیین ترکیبات مواد و اجزای تشکیل دهنده آن‌ها می‌پردازد. شیمی آلی، که به مطالعهٔ ترکیبات کربن‌دار، غیر از ترکیباتی چون دو اکسید کربن (دی اکسید کربن) می‌پردازد. شیمی معدنی، که به اکثریت عناصری که در شیمی آلی روی آنها تاکید نشده و برخی خواص مولکولها می‌پردازد. شیمی فیزیک، که پایه و اساس کلیهٔ شاخه‌های دیگر را تشکیل می‌دهد، و شامل ویژگی‌های فیزیکی مواد و ابزار تئوری بررسی آنهاست. دیگر رشته‌های مطالعاتی و شاخه‌های تخصصی که با شیمی پیوند دارند عبارت‌اند از: علم مواد، مهندسی شیمی، شیمی بسپار، شیمی محیط زیست و داروسازی. شاخه‌های شیمی شیمی تجزیه شیمی آلی شیمی معدنی شیمی آلی معدنی شیمی‌فیزیک شیمی پلیمر شیمی فرامولکولی شیمی محیط‌زیست هیستوشیمی شیمی دارویی شیمی پیشرانه‌ها نانوشیمی شیمی نظری شیمی دستگاهی شیمی کاتالیست نانو شیمی فیتو شیمی شیمی کاربردی زیست‌شیمی (بیوشیمی) شیمی محض شیمی دریا آموزش شیمی جستارهای وابسته شیمی محض فراورده‌های شیمیایی و واکنشگرهای برقی (القایی) نامگان باقاعده فرمول شیمیایی فرمول شیمیایی ساده فرمول مولکولی پیوستگی شیمیایی قطبیت شیمیایی معادلهٔ شیمیایی واکنش شیمیایی روش علمی واحد SI نمادهای مهم اتم اربیتالها جدول تناوبی عناصر شیمیایی فهرست عناصر شیمیایی همپار (ایزومر) آلوتروپی همسانگرد (ایزوتروپ) یون ساختمان الکترون روندهای دوره‌ای الکترونگاتیویته (الکترون گیر) شعاع اتمی، شعاع یونی انرژی یونش کشش الکترون (نیرویی که موجب همبستگی اتم‌ها در مولکول می‌شود) گروه‌های عناصر گروه P، گروه D، گروه F، گروه G شیمیدانان المپیاد جهانی شیمی جدول تناوبی فهرست ترکیبات منابع Chemistry: The Central Science by by Theodore E. Brown, H. Eugene LeMay, Bruce E. Bursten & Catherine Murphy, Publisher: Prentice Hall, 2008 Chemistry: Concepts and Problems: A Self-Teaching Guide (Wiley Self-Teaching Guides) by Clifford C. Houk and Richard Post & Patrick Woodward, Publisher: Wiley, 1996 ↑ «دوم». شیمی (۳) و آزمایشگاه. چاپ هفتم. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی. ۷۳. شابک ‎۹۶۴-۰۵-۱۳۵۵-۵.‎ پیوند به بیرون درگاه شیمی درگاه Nuvola apps edu science.svg جستجو در ویکی‌انبار در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شیمی موجود است. IUPAC Nomenclature Home Page Material ن • ب • و علوم طبیعی اخترشناسی · زیست‌شناسی · شیمی · علوم زمین · فیزیک ن • ب • و شیمی شاخه‌ها شیمی آلی • شیمی معدنی • شیمی تجزیه • زیست‌شیمی • شیمی هسته‌ای • شیمی‌فیزیک مشاهیر علم شیمی آنتوان لاووازیه • جان دالتون • دمیتری مندلیف • سوانت آرنیوس • پیتر دبای • اتو هان • والتر نرنست • جابر بن حیان مرتبط تاریخ شیمی • شیمی تحلیلی • آموزش و پروروش شیمی • شیمی محاسباتی • شیمی محیطی • شیمی سبز • شیمی نظری • شیمی رطوبت Categoryرده Portalدرگاه شیمی Symbol question.svgویکی‌پروژهٔ شیمی ن • ب • و زمینه های مختلف فناوری علوم کاربردی هوش مصنوعی • علوم کامپوتر • الکترونیک • فیزیک • تکنولوژی محیط • علم مواد • میکروتکنولوژی • نانوتکنولوژی • شیمی • منابع طبیعی ارتباطات و هنر علوم ارتباطات • گرافیک • موزیک • تکنولوژی نور و صدا • نقاشی • خطاطی • طراحی سینما • تاًتر • کارگردانی • بازیگری • نقاشی متحرک • طراحی لباس • دکوراسیون داخلی • زبان صنعت ساخت • تولید • ماشینکاری • معدن • جوشکاری • ماشین ابزار نظامی بمب • اسلحه • تجهیزات نظامی • مهندسی دریا مهندسی هوافضا • مهندسی کشاورزی • مهندسی شیمی • مهندسی سرامیک • مهندسی عمران • مهندسی کامپیوتر • مهندسی معماری • مهندسی الکترونیک • مهندسی منابع طبیعی • تغزیه • مهندسی صنایع • مهندسی مواد • مهندسی مکانیک • مکاترونیک • مهندسی متالوژی • مهندسی معدن • مهندسی سازه های دریایی • مهندسی پتروشیمی • مهندسی نرم افزار • مهندسی نساجی • فناوری اطلاعات بهداشت و محیط زیست‌فناوری • آتش نشانی • بهداشت • داروسازی • مهندسی ایمنی • مهندسی بهداشت حمل و نقل جو شناسی • مهندسی دریا • موتورهای سنگین • هوافضا • حمل و نقل • ترافیک رده‌ها: شیمی علوم طبیعی